XML nedir?

Genişletilebilir İşaretleme Dili (XML), herhangi bir veriyi tanımlamak için kurallar sağlayan bir biçimlendirme dilidir. Diğer programlama dillerinden farklı olarak, XML hesaplama işlemlerini tek başına gerçekleştiremez. Bunun yerine, yapılandırılmış veri yönetimi için herhangi bir programlama dili veya yazılımı uygulanabilir.

Örneğin, yorum içeren bir metin belgesi düşünün. Yorumlar aşağıdaki gibi önerilerde bulunabilir:

• Başlığı kalın yap
• Bu cümle bir başlıktır
• Bu kelime yazardır

Bu tür yorumlar, içeriğini etkilemeden belgenin kullanılabilirliğini iyileştirir. Benzer şekilde, XML herhangi bir veri hakkında daha fazla bilgi sağlamak için işaretleme sembolleri kullanır. Tarayıcılar ve veri işleme uygulamaları gibi diğer yazılımlar, yapılandırılmış verileri daha verimli bir şekilde işlemek için bu bilgileri kullanır.

XML etiketleri

Verileri tanımlamak için XML'de etiketler adı verilen işaretleme sembolleri kullanırsınız. Örneğin, bir kitapçının verilerini temsil etmek için <book>, <title> ve <author> gibi etiketler oluşturabilirsiniz. Tek bir kitap için XML belgeniz şu şekilde bir içeriğe sahip olacaktır:

<book>

<title> Amazon Web Servislerini Öğrenme </title>

<author> Mark Wilkins </author>

</book>

Etiketler, farklı sistemlerdeki bilgi akışlarını entegre etmek için gelişmiş veri kodlaması sağlar.

Genişletilebilir İşaretleme Dili (XML), kelime işleme gibi yaygın üretkenlik araçlarından kitap yayınlama yazılımına ve hatta karmaşık uygulama yapılandırma sistemlerine kadar binlerce uygulamada temel teknolojidir.

Veri aktarımı

Aynı verileri farklı biçimlerde depolayan iki sistem arasında veri aktarmak için XML'i kullanabilirsiniz. Örneğin, web siteniz tarihleri AA/GG/YYYY biçiminde depolar, ancak muhasebe sisteminiz tarihleri GG/AA/YYYY biçiminde depolar. XML kullanarak verileri web sitesinden muhasebe sistemine aktarabilirsiniz. Geliştiricileriniz aşağıdakileri otomatik olarak dönüştüren kodlar yazabilir:

• Web sitesi verilerinden XML formatına
• XML verilerinden muhasebe sistemi verilerine
• Muhasebe sistemi verilerinden XML formatına
• XML verilerinden web sitesi verilerine

Web uygulamaları

XML, web sayfalarında gördüğünüz verilere yapı kazandırır. HTML gibi diğer web sitesi teknolojileri, web sitesi ziyaretçilerine tutarlı ve alakalı veriler sunmak için XML ile birlikte çalışır. Örneğin, kıyafet satan bir e-ticaret web sitesini düşünün. Web sitesi, tüm kıyafetleri tüm ziyaretçilere göstermek yerine, kullanıcı tercihlerine göre özelleştirilmiş web sayfaları oluşturmak için XML kullanır. <brand> etiketini filtreleyerek belirli markalara ait ürünleri gösterir.

Belgeler

Herhangi bir teknik belgenin yapısal bilgilerini belirtmek için XML kullanabilirsiniz. Daha sonra diğer programlar, belge yapısını esnek bir şekilde sunmak için işler. Örneğin, bir paragraf için XML etiketleri, numaralandırılmış listedeki bir öge ve bir başlık vardır. Bu etiketleri kullanarak diğer yazılım türleri, belgeyi yazdırmak ve web sayfası yayınlamak gibi kullanımlara otomatik olarak hazırlar.

Veri türü

Birçok programlama dili, veri türü olarak XML'yi destekler. Bu destekle, doğrudan XML dosyalarıyla çalışan diğer dillerdeki programları kolayca yazabilirsiniz.

Genişletilebilir İşaretleme Dili (XML) şeması, bir XML dosyasının yapısıyla ilgili bazı kuralları veya sınırları açıklayan bir belgedir. Bu kısıtlamaları aşağıdaki gibi birkaç farklı şekilde tanımlayabilirsiniz:

• Ögelerin sırasını belirlemek için gramer kuralları
• İçeriğin yerine getirmesi gereken Evet veya Hayır koşulları
• XML dosyalarındaki içerik için veri türleri
• Veri bütünlüğü için kısıtlamalar

Örneğin, kitapçılar için bir XML şeması aşağıdaki gibi kısıtlamalar uygulayabilir:

1. Bir kitap ögesi, başlık ve yazar özniteliklerine sahip olacaktır.
2. Kitap ögesi, öznitelik adına sahip bir kategori ögesinin altına yerleştirilecektir.
3. Bir kitabın fiyatı, kitabın altında bulunan ayrı bir öge olacaktır. 

Bu kısıtlamaları sağlamak için XML dosyasını aşağıda gösterildiği gibi yazacağız. 

<category name=“Technology”>

<book title=“Learning Amazon Web Services”, author=“Mark Wilkins”>

<price>20 $</price>

</book>

</category>

XML şemaları, farklı yazılım uygulamalarının XML dosyalarını oluşturma ve kullanma biçiminde tutarlı olmasını sağlar. Bazı endüstriler, işletmeler arası veri aktarımı için XML kodu yazmadaki karmaşıklığı azaltmak için operasyonlarına özgü XML şemaları uygular. Örneğin Ölçeklenebilir Vektör Grafikleri (SVG), bilgisayar grafikleriyle ilgili verileri tanımlamaya yönelik bir XML özelliğidir. Yazılım geliştiricileri, XML dosyalarını bu tür endüstri özelliklerini karşılayacak şekilde yazarlar.

Köprü Metni Biçimlendirme Dili (HTML), çoğu web sayfasında kullanılan dildir. Bir web tarayıcısı, HTML belgelerini işler ve bunları multimedya sayfası olarak görüntüler. World Wide Web Consortium (W3C), web'in uzun vadeli büyümesini sağlamak için protokoller ve yönergeler geliştiren uluslararası topluluktur. W3C, web sitesi geliştiricilerinin tutarlılık ve kalite için uyguladığı HTML ve Genişletilebilir İşaretleme Dili (XML) standartlarını oluşturdu.

XML ve HTML

HTML ve XML dosyaları çok benzer görünse de bazı önemli farklılıklar vardır.

Amaç

HTML'nin amacı, verileri sunmak ve görüntülemektir. Ancak XML, verileri depolar ve taşır.

Etiketler

HTML'de önceden tanımlanmış etiketler vardır ancak kullanıcılar, XML'de kendi etiketlerini oluşturabilir ve tanımlayabilirler.

Söz dizimi kuralları

HTML ve XML söz dizimi arasında bazı küçük ama önemli farklılıklar vardır. Örneğin XML büyük/küçük harfe duyarlıdır ancak HTML değildir. XML ayrıştırıcıları, bir etiketi <book> yerine <Book> olarak yazarsanız hatalar verir.