JSON ile XML arasındaki farklar nedir?

JSON ve XML, uygulamalar arasındaki veri alışverişinde kullanılan veri temsilleridir. JSON, hem insanlar hem de makineler tarafından okunabilen açık bir veri değişim formatıdır. JSON, herhangi bir programlama dilinden bağımsızdır ve çok çeşitli uygulamalarda yaygın şekilde kullanılan bir API çıktısıdır. XML, her türlü veriyi tanımlamak için kurallar sağlayan bir biçimlendirme dilidir. Veri öznitelikleri ve gerçek veriler arasında ayrım yapmak için etiketleri kullanır. Veri alışverişinde her iki format da kullanılır ancak JSON daha yeni, daha esnek ve daha popüler bir seçenektir.

JSON hakkında bilgi edinin »

XML hakkında bilgi edinin »

JSON ile XML arasındaki benzerlikler nelerdir?

Hem JSON hem de XML, veri serileştirme biçimleridir. Farklı uygulamalar, platformlar veya sistemler arasında standart bir şekilde veri alışverişinde bulunmanıza olanak tanırlar.

Farklı programlama dilleri ve platformları, aynı verileri farklı şekilde temsil eder. Örneğin, bir Java uygulaması bir veri nesnesi kullanır ve bir Python uygulaması aynı gerçek dünyadaki varlık hakkındaki bilgileri depolamak için bir sözlük kullanır. Bunlar arasında veri alışverişi yapmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:

  1. Java nesnesini XML veya JSON'a dönüştürme
  2. XML veya JSON dosyasını bir ağ üzerinden iletme
  3. XML veya JSON'u yeniden Python sözlüğüne dönüştürme

 

Dönüşümler dil kitaplıklarında yerleşiktir ve bu, programcıların API'leri kullanarak birbirleriyle iletişim kuran uygulamalar yazmasına olanak tanır. Ek olarak, her iki format da kendi kendini tanımlayan niteliktedir ve böylece herhangi bir metin düzenleyicide JSON ve XML dosyalarını okuyabilir ve düzenleyebilirsiniz.

XML eski bir teknoloji olmasına rağmen, hem JSON hem de XML hâlâ yaygın olarak kullanılmaktadır.

Veri gösterimi: JSON ve XML

XML, verileri bir ağaç düzeninde temsil ederken, JSON ise anahtar-değer çiftlerini kullanır. Aşağıdaki örnekler aynı bilgileri her iki veri temsilinde de gösterir. 

Örnek: JSON belgesi

Aşağıdaki örnek, JSON'daki üç misafirin adlarını gösterir.

{"guests":[

  { "firstName":"John", "lastName":"Doe" },

  { "firstName":"María", "lastName":"García" },

  { "firstName":"Nikki", "lastName":"Wolf" }

]}

Örnek: XML belgesi

Aşağıdaki örnek, XML'deki üç misafirin adlarını gösterir.

<guests>

  <guest>

    <firstName>John</firstName> <lastName>Doe</lastName>

  </guest>

  <guest>

    <firstName>María</firstName> <lastName>García</lastName>

  </guest>

  <guest>

    <firstName>Nikki</firstName> <lastName>Wolf</lastName>

  </guest>

</guests>

Temel farklılıklar: JSON ve XML

JSON ve XML benzer amaçlara hizmet etse de bazı temel farklılıklar onları birbirinden ayırır. Bu farklılıkları anlamak, kullanım örneğiniz için hangisinin daha yararlı olduğuna karar vermenize yardımcı olacaktır.

Tarihçe

XML Working Group, XML'yi 1996 yılında tasarladı ve ilk sürümünü 1998 yılında yayımladı. XML, Standart Genelleştirilmiş İşaretleme Dili'nden (SGML) türetilmiştir. 1998'de HTML'yi tanıttıktan sonra XML'yi bir veri serileştirme aracı olarak geliştirdiler.

Douglas Crockford ve Chip Morningstar, JSON'u 2001 yılında kullanıma sundu. JSON, JavaScript'ten türetilmiştir.

Format

JSON, harita benzeri bir yapı oluşturmak için anahtar-değer çiftlerini kullanır. Anahtar, çifti tanımlayacak bir dizedir. Değer, bu anahtara verdiğiniz bilgilerdir. Örneğin, "NumberProperty": 10'u ele alalım. Burada "NumberProperty" anahtar, 10 ise değerdir.

Buna karşılık, HTML'ye benzer bir yapıya sahip, SGML'nin bir alt kümesi olan XML bir işaretleme dilidir. Verileri, takip edebileceğiniz ve okuyabileceğiniz bilgi katmanlarını sunan bir ağaç yapısında depolar. Ağaç, alt öğeler hakkında bilgi vermeden önce bir kök (üst) öğeyle başlar. Bu geniş yapı, birçok değişken ve dinamik yapılandırmada yükleme açısından yararlıdır. 

Söz dizimi

JSON'da kullanılan söz dizimi daha kompakttır, yazılması ve okunması daha kolaydır. Nesneleri kolayca tanımlamanızı sağlar.

XML daha ayrıntılıdır ve varlık referansları için belirli karakterleri değiştirir. Örneğin, < karakteri yerine XML, &it; varlık referansını kullanır. XML ayrıca bitiş etiketleri kullanır ve bu da onu JSON'dan daha uzun hale getirir.

Ayrıştırma

XML'yi, bir XML ayrıştırıcısıyla ayrıştırmanız gerekir ancak bu genellikle süreci yavaşlatır ve karmaşık hale getirir.

JSON'u daha erişilebilir olan standart bir JavaScript işleviyle ayrıştırabilirsiniz. Söz dizimi ve dosya boyutu farklılıkları nedeniyle, JSON'u XML'den daha hızlı ayrıştırabilirsiniz.

Şema belgeleri

Şema belgeleri, bir dosyanın amacını tanımlar ve bu dosyayı ne için kullanmanız gerektiğini gösterir.

XML belgelerinin başlığında şemalarının bir bağlantısı bulunur. Şema ayrıca dosyada bulmayı beklediğiniz şeyi okumanıza olanak tanıyan XML biçimindedir. Daha sonra belgeyi şemaya göre doğrulayabilir ve her şeyin doğru ve hatasız yüklendiğinden emin olabilirsiniz.

JSON da şemaları kullanmanıza izin verir. Ancak bunlar, daha basittir ve daha fazla esneklik sunar.

Veri türü desteği

JSON yalnızca dizeler, sayılar ve nesneler gibi sınırlı sayıda veri türünü destekler. JSON, XML'nin ilave etiketler eklemeden destekleyemeyeceği Boolean dizilerini de destekleyebilir.

Bununla birlikte, XML daha esnektir ve ikili veriler ve zaman damgaları gibi karmaşık veri türlerini destekler. 

Kullanım kolaylığı

Bir işaretleme dili olarak XML, daha karmaşıktır ve bir etiket yapısı gerektirir.

Buna karşılık JSON, JavaScript'ten türetilen bir veri biçimidir. Etiket kullanmaz ve bu da JSON'ı daha kompakt ve insanların okuması için daha kolay hale getirir. JSON, daha hızlı veri aktarımı için aynı verileri daha küçük bir dosya boyutunda temsil edebilir.

Güvenlik

JSON ayrıştırması XML'den daha güvenlidir.

XML'nin yapısı yetkisiz değişikliklere karşı savunmasızdır ve bu da XML harici varlık eklemesi (XXE) olarak bilinen bir güvenlik riski oluşturur. Ayrıca yapılandırılmamış harici belge türü bildirimine (DTD) karşı da savunmasızdır. İletimdeki DTD özelliğini kapatarak bu sorunların her ikisini de önleyebilirsiniz. 

Kullanım zamanı: JSON ve XML

Birçok değişkenle birkaç farklı veri türünü depolamak istiyorsanız XML daha iyi bir seçimdir. XML, verileri makine tarafından okunabilir bir şekilde depolamaya odaklandığından, karmaşık verilerdeki hataları JSON'dan daha verimli bir şekilde kontrol eder. Ayrıca daha gelişmiş bir araç ve kütüphane setine sahiptir ve eski sistemlerle daha iyi çalışabilir.

 

Öte yandan JSON, veri değişimi için tasarlanmıştır ve daha basit, daha kısa ve öz bir format sağlar. Aynı zamanda performansı ve iletişim hızını artırır.

JSON genellikle API'ler, mobil uygulamalar ve veri depolama için daha iyi bir seçenekken, XML ise veri alışverişi gerektiren karmaşık belge yapıları için daha uygundur.

Farklılıkların özeti: JSON ve XML

 

JSON

XML

Kısaltmaların anlamları:

JSON, JavaScript Nesne Gösterimi anlamına gelir.

XML, Genişletilebilir İşaretleme Dili anlamına gelir. 

Tarihçe

Douglas Crockford ve Chip Morningstar, JSON'u 2001 yılında kullanıma sundu.

XML Working Group, XML'yi 1998 yılında kullanıma sundu.

Format

JSON, anahtar-değer çiftlerine sahip harita benzeri bir yapı kullanır.

XML, verileri farklı veri kategorileri için ad alanlarına sahip bir ağaç yapısında depolar.

Söz dizimi

JSON'un söz dizimi daha kompakt, okunması ve yazılması daha kolaydır.

XML söz dizimi, varlık referansları için bazı karakterleri değiştirerek daha ayrıntılı hale getirir.

Ayrıştırma

JSON'u standart bir JavaScript işleviyle ayrıştırabilirsiniz.

XML'yi ise bir XML ayrıştırıcısı ile ayrıştırmanız gerekir.

Şema belgeleri

JSON, basit ve daha esnektir.

XML, karmaşık ve daha az esnektir.

Veri türleri

JSON; sayıları, nesneleri, dizeleri ve Boolean dizilerini destekler.

XML, tüm JSON veri türlerini ve Boolean, tarihler, görüntüler ve ad alanları gibi ek türleri destekler.

Kullanım kolaylığı

JSON, daha küçük dosya boyutlarına ve daha hızlı veri iletimine sahiptir.

XML etiket yapısı, yazma ve okuma açısından daha karmaşıktır ve hantal dosyalarla sonuçlanır.

Güvenlik

JSON, XML'den daha güvenlidir.

Potansiyel güvenlik risklerini azaltmak için XML ile çalışırken DTD'yi kapatmalısınız.

AWS, JSON ve XML gereksinimlerinizi nasıl destekleyebilir?

Tüm AWS (Amazon Web Services) veri entegrasyonu hizmetleri, JSON ve XML dosyalarını işleyebilir. İlgili üç AWS hizmetini burada bulabilirsiniz:

  • AWS Glue; analitik, makine öğrenimi ve uygulama geliştirme için verileri keşfetmek, hazırlamak ve birleştirmek amacıyla kullanabileceğiniz sunucusuz bir veri entegrasyonu hizmetidir.
  • Amazon SQS (Basit Sıra Hizmeti), yazılım bileşenleri arasında herhangi bir hacimde ileti göndermek, depolamak ve almak için kullanabileceğiniz, tam olarak yönetilen bir mesaj sıralama hizmetidir. Amazon SQS iletileri; XML, JSON ve biçimlendirilmemiş metin dâhil olmak üzere 256 KB'a kadar metin verisi içerebilir.
  • Amazon Kinesis, akış verilerini gerçek zamanlı olarak toplamayı, işlemeyi ve analiz etmeyi kolaylaştırır. Zamanında öngörüler elde edebilir ve yeni bilgilere hızlı bir şekilde tepki verebilirsiniz. Kinesis ile XML verilerini gerçek zamanlı olarak analiz edebilir, yayımlayabilir ve dönüştürebilirsiniz.

Ayrıca Amazon DocumentDB (MongoDB uyumlu), tam olarak yönetilen bir yerel JSON belge veritabanıdır. Amazon DocumentDB, kritik belge iş yüklerini altyapıyı yönetmeden neredeyse her ölçekte çalıştırmayı kolay ve uygun maliyetli hale getirir.

Hemen ücretsiz bir hesap oluşturarak AWS'de JSON ve XML'yi kullanmaya başlayın.