Tam yığın geliştirme nedir?
Tam yığın geliştirme, uygulamaların hem ön ucunu hem de arka ucunu geliştirme sürecidir. Her uygulamanın bir ön uç (kullanıcıya yönelik) bileşeni ve bir arka uç (veritabanı ve mantık) bileşeni vardır. Ön uç, kullanıcının uygulama etkileşimleriyle ilgili kullanıcı arabirimini ve kodu içerir. Arka uç; veri sistemleriyle entegrasyonlar, diğer uygulamalarla iletişim kurma ve veri işleme dahil olmak üzere uygulamanın çalışması için gereken tüm kodu içerir.
Yazılım geliştiriciler, ön uç ve arka uç geliştirme için birbirine kıyasla biraz daha farklı becerilere, araçlara ve yazılım bilgisine gerek duyar. Bununla birlikte, tam yığın geliştirme bu iki disiplini de bir araya getirir. Yani ekipler uygulamaları baştan sona entegre ve uyumlu bir şekilde oluşturabilir. Tam yığın uygulaması, tek bir kod tabanında hem ön ucu hem de arka ucu kapsayan bir yazılım uygulamasıdır.
Tam yığın geliştirmenin avantajları nelerdir?
Tam yığın geliştirme stratejilerini benimseyen kuruluşlar aşağıdaki avantajlardan yararlanır.
Verimli kaynak kullanımı
Geleneksel kurulumlar; ön uç, arka uç veritabanı yönetimi ve hatta bazen sunucu işlemleri için ayrı geliştiriciler gerektirir. Tam yığın geliştiriciler, kullanıcı arayüzü tasarımından sunucu tarafı komut dosyası oluşturma ve veritabanı yönetimine kadar bir projenin birçok yönünü ele alma konusunda uzmandır. Bu, bir kuruluşun doldurması gereken uzmanlık rollerinin sayısını önemli ölçüde azaltarak proje yönetimini daha basit ve daha akıcı hale getirir. Tam yığın geliştirici, istemci yazılımı geliştirme sürecini organize etmek ve yönetmek için hem ön uç hem de arka uç web geliştirme ekipleriyle iletişim kurabilir. Daha az sayıda geliştirici, genellikle ekip üyeleri arasında daha kolay koordinasyon, basitleştirilmiş yönetim yapıları ve birleşik bir proje vizyonu anlamına gelir.
Esneklik ve hız
Tam yığın geliştiriciler, uygulama geliştirmenin tüm katmanlarını idare etme yeteneği mevcut olduğunda, çok daha hızlı bir oranda minimum uygulanabilir ürünler (MVP'ler) oluşturma becerisine sahiptir. Bu, özellikle hızlı yinelemenin anahtar olduğu çevik veya yalın geliştirme çerçevelerinde avantajlıdır. Ön uç ve arka uç değişiklikleri eş zamanlı olarak yapma yeteneği, pazara sunma süresini kısaltarak kuruluşların pazar ihtiyaçlarına uyum sağlamasına ve iş fırsatlarından yararlanma konusunda rakiplerin önüne geçmesine olanak tanır.
Gelişmiş problem çözme
Bir proje genelindeki sorunları tanımlama yeteneği, ekibinizde tam yığın geliştiriciler olduğunda artar. Sistem mimarisine ve çoklu kodlama dillerine yönelik kapsamlı anlayışları, uzman geliştiricilerin kaçırabileceği darboğazları, çakışmaları veya verimsizlikleri belirlemelerini sağlar. Ayrıca ön uç ve arka uç geliştirme arasında kolayca geçiş yaparak kaynak tahsisinde esneklik sağlayabilirler. Bu, özellikle acil durumlarda faydalıdır.
Tam yığın geliştirmede kullanılan teknolojiler nelerdir?
Bir tam yığın geliştiricinin kullanacağı teknolojiler odak alanına bağlı olarak değişiklik gösterir. Aşağıda ön uç ve arka uç teknolojileri arasındaki farklar belirtilmiştir.
Ön uç teknolojisi
Ön uç teknolojisi (veya istemci yazılımı), geliştirmenin istemciye dönük tarafına odaklıdır. Grafik kullanıcı arabiriminin (GUI) herhangi bir bölümünü veya kullanıcıların etkileşime girdiği özellikleri ön uç teknolojisini kullanarak kodlarsınız.
En yaygın ön uç dilleri şunlardır:
- Hiper Metin İşaretleme Dili (HTML)
- Basamaklı Stil Sayfaları (CSS)
- JavaScript
HTML, web sayfalarını ve bunların içeriğini yapılandırmanıza olanak tanır. İçerik stilini belirlemek için CSS kullanarak daha kapsamlı düzenler veya yapılar oluşturursunuz. Son olarak JavaScript, kullanıcılar için dinamik içerik oluşturarak bir web sayfasına etkileşimli özellikler eklemenizi sağlar.
Arka uç teknolojisi
Arka uç teknolojisi (veya sunucu yazılımı), ön uç ile bir web sayfasını çalıştıran sunucu arasındaki bilgi alışverişini koordine eder. Bir uygulamanın ana sunucu ile iletişim kurmasını sağlar. En yaygın arka uç dilleri Hiper Metin Ön İşleyicileri (PHP), Ruby, Java ve Python'dur. Bununla birlikte, farklı gereklilikler için kullanılabilecek daha birçok programlama dili ve teknolojisi bulunmaktadır.
Arka uç teknolojisini üç alt katman olarak gruplandırabilirsiniz:
API katmanı
API katmanı, ön uçtan etkileşimleri alır ve ardından bunları depolama katmanına iletir. Bu katman, ön uç ile arka uç arasında köprü görevi görür.
Depolama katmanı
Depolama katmanı tüm uygulama verilerini yönetir ve depolar. Bir yandan verilere erişim sağlarken diğer yandan verileri yazmak ve okumak için veritabanları ile iletişim kurar. Bir bildirim katmanı, bildirimleri ön uçtan arka uca veya bunun tam tersi yönde gönderir. Bu durum bir uygulamanın yanıtları iletmesine ve tetiklemesine olanak tanır.
İş mantığı katmanı
İş mantığı katmanı, arka ucun ana çekirdeğidir. Arka uç geliştiriciler, işlem mantığını bu katmanda yapılandırarak belirli bir API isteğinin ilettiği yanıtı değiştirir.
Tam yığın geliştirici becerileri
Tam yığın geliştirici olmak için bilgisayar biliminde uzmanlaşmanız gerekir. Tam yığın geliştiriciler hem ön uç hem de arka uç dillerinde yüksek düzeyde yetkinliğe sahiptir. HTML, CSS, JavaScript, NodeJS, ExpressJS, Django ve PHP dillerini kullanabilirler. Tam yığın geliştiriciler yine benzer şekilde MySQL, PostgreSQL, MongoDB vb. çeşitli veritabanı yönetim sistemleri (DBMS) hakkında bilgi sahibidir.
Tam yığın web geliştirme, kodlamadan fazlasını içerir. İş birliği, etkili iletişim ve planlama gibi bir dizi sosyal beceriye de sahip olunmasını gerektirir.
Tam yığın geliştirme çerçeveleri nelerdir?
Çerçeve, yeni uygulamalar oluşturmak için gereken süreyi azaltan bir grup yeniden kullanılabilir yazılım bileşenidir. Kod kitaplıkları, derleyiciler, hata ayıklayıcılar ve API'ler gibi kaynaklar içerir. Çerçevelerin kullanılması kod kalitesini artırmaya, geliştirme süresini kısaltmaya ve yazılım güvenliğine bağlı kalınmasına yardımcı olur. Aşağıda tam yığın geliştirmede karşılaşılan bazı yaygın çerçeveler verilmiştir. Bu tam kapsamlı bir liste olmayıp sadece popüler çerçevelere genel bir bakış sunmaktadır.
Ruby on Rails
Ruby on Rails veya Rails, Ruby dilinde yazılmış bir web uygulama çerçevesidir. Web geliştirme dünyasında Convention over Configuration (CoC) ve Don't Repeat Yourself (DRY) gibi birçok paradigmayı popüler hale getirmiştir. Rails hem ön uç hem de arka uç geliştirmeyi kolaylaştırması itibarıyla tam yığın niteliği taşır. Yönlendirme ve denetleyicilerden görünümlere ve veritabanı geçişlerine kadar bir web uygulaması oluşturmak için ihtiyacınız olan her şeyle birlikte paketlenmiş olarak gelir. İşlevselliğini genişleten çok sayıda parça (kitaplık) sağlar.
Django
Django, hızlı geliştirmeyi ve temiz, pragmatik tasarımı destekleyen üst düzey bir Python web çerçevesidir. Batteries-included (gerekli tüm araçları içeren paket) felsefesini izleyen Django, geliştiricilerin yapmak isteyebileceği hemen hemen her şeyi "kullanıma hazır" şekilde sağlar. Python dilinde yazıldığı için diğer Python kitaplıklarıyla kolaylıkla entegre edilebilir. Makine öğrenimi, veri analizi ve diğer karmaşık görevleri içerebilecek projeler için de iyi bir seçimdir. Django, yapılandırma işinin çoğunu kendisi hallederek geliştiricilerin uygulama geliştirme sürecine odaklanmasına olanak tanır. Sağlam ve ölçeklenebilir web uygulamaları oluşturmada yaygın olarak kullanılır.
Spring Boot
Spring Boot, ilk kurulum ve geliştirme sürecini basitleştirmeyi amaçlayan Spring çerçevesinin bir uzantısıdır. Java dilinde yazılan Spring Boot, Java geliştirmeyi karakterize eden ortak kod ve yapılandırmanın çoğunu ortadan kaldırarak hızlıca üretime hazır uygulamalar oluşturulmasına odaklıdır. Son derece esnektir ve hemen hemen her türlü uygulama gerekliliğiyle uyumludur. Bu da onu kurumsal düzeyde uygulamalar oluşturmak için elverişli kılmaktadır.
Laravel
Laravel zarif ve iyi belgelenmiş bir PHP web uygulama çerçevesidir. Web geliştirme görevlerini daha kolay ve daha hızlı hale getirmeye odaklanan net, akıllıca tasarlanmış bir söz dizimi sunar. Laravel; ORM, yönlendirme, önbelleğe alma ve kimlik doğrulama dahil olmak üzere Ruby on Rails'dekine benzer zengin bir işlev seti sağlar. Sağlam kitaplıklar ve yerleşik yöntemler koleksiyonu, web uygulamalarıyla ilgili geliştirme ve bakım görevlerini hızlandırır.
Tam yığın geliştirmede alanındaki bazı popüler yığınlar nelerdir?
Bir yığın, tam yığın geliştiricinin hızlı uygulama geliştirme için eş zamanlı olarak kullanabileceği birkaç farklı yazılım teknolojisinden oluşan bir pakettir. Her yığın tipik olarak ilişkili bir işletim sistemine, veritabanı sunucusuna, programlama diline ve web sunucusuna sahiptir.
Aşağıda, tam yığın geliştirmede karşılaşabileceğiniz yaygın yığınlar belirtilmiştir.
LAMP yığını
LAMP yığını; Linux, Apache, MySQL ve PHP'den oluşur. LAMP mimarisi kullanılarak oluşturulan uygulamalar aşağıdaki gibi çalışır.
- Apache web sunucusu bir istek alır, istek statik ise bunu yerine getirir ya da istek dinamikse bunu PHP bileşenine iletir.
- PHP katmanı isteği işler veya bağlı MySQL veritabanında depolanan bilgileri alır.
- Sonuçları web sunucusuna HTML dilinde iletir ve gerekirse yeni verileri MySQL veritabanında depolar.
- Apache HTTP, dinamik sonuçları kullanıcının tarayıcısına gönderir.
MEAN yığını
MEAN yığını; MongoDB, Express.js, Angular ve Node.js bileşenlerinden oluşur ve LAMP'in alternatifidir. Java teknolojilerine dayanmaktadır.
Bir kullanıcı bir MEAN uygulamasıyla etkileşime girdiğinde:
- Angular, isteği Express.js bileşenine gönderir.
- Uygulama sunucusu, MongoDB veritabanından verileri alır.
- JSON yanıtı daha sonra, kullanıcının yanıtını tarayıcısında oluşturan Angular bileşenine geri döner.
Ayrıca MEAN yığınının MERN adlı bir varyasyonunu da kullanabilirsiniz. Bu varyasyonda Angular.js bileşeninin yerini React.js alır. Başka bir varyasyon da Vue.js kullanan MEVN olabilir.
LEMP yığını
LEMP dört açık kaynak teknolojisini kullanır: Linux, Nginx, MySQL ve PHP. Nginx web sunucusu HTTP isteklerini alır ve bunları PHP bileşenine iletir. PHP arka ucu, verileri bulmak veya yönetmek için MySQL veritabanına danışarak bir yanıt üretir. Daha sonra bu yanıtı, yanıtın kullanıcıya gösterilmesini sağlayan Nginx web sunucusuna geri iletir.
AWS, tam yığın geliştirme gereklilikleriniz konusunda nasıl yardımcı olabilir?
AWS Amplify, ön uç web ve mobil geliştiricilerinin, kullanım örnekleri geliştikçe AWS hizmetlerinin genişliğinden yararlanma esnekliğiyle AWS üzerinde tam yığın uygulamaları kolayca oluşturmasına, göndermesine ve barındırmasına olanak tanıyan eksiksiz bir çözümdür. Bulut uzmanlığı gerektirmez. Amplify ile geliştiricileriniz şunları yapabilir:
- Uygulamanız için veri, depolama, kimlik doğrulama ve daha fazlasını içeren bir AWS arka ucu oluşturun.
- Güvenilir ve güvenli web sitelerini ve sunucu tarafında oluşturulmuş uygulamaları dağıtın ve barındırın.
- Ek kullanım örnekleri geliştirmek, kullanıcı sayısını artırmak ve DevOps uygulamalarını iyileştirmek için 175'ten fazla AWS hizmetinden yararlanın.
- Figma ile ön uç kullanıcı arabirimi tasarlayın ve kullanıcı arabirimini saniyeler içinde bir arka uca bağlayın.
Hemen bir hesap oluşturarak AWS'de tam yığın geliştirmeye başlayın!
AWS'de Sonraki Adımlar
