Aktarım Hızı ve Gecikme Süresi Arasındaki Fark Nedir?

Gecikme süresi ve aktarım hızı, bir bilgisayar ağının performansını ölçen iki ölçümdür. Gecikme süresi, ağ iletişimindeki gecikmedir. Verilerin ağ üzerinden aktarılması için geçen süreyi gösterir. Daha uzun gecikme veya duraklamaya sahip ağların gecikme süresi yüksek olurken hızlı yanıt sürelerine sahip ağların gecikme süresi düşük olur. Buna karşılık aktarım hızı, ağdan belirli bir süre boyunca gerçek anlamda geçebilen ortalama veri hacmini ifade eder. Hedeflerine başarıyla ulaşan veri paketlerinin sayısını ve veri paketi kaybını gösterir.

Gecikme süresi hakkında bilgi edinin »

Aktarım hızı ve gecikme süresi neden önemlidir?

Ağ hızını, bir ağın veri paketlerini hedeflerine ne kadar hızlı aktarabildiğine bakarak belirleyebilirsiniz. Bu hız, gecikme süresi ve aktarım hızı gibi ağ performansı faktörlerinin sonucudur.

Gecikme süresi, bir kullanıcının ağdan veri gönderirken veya alırken yaşadığı gecikmeyi belirler. Aktarım hızı, ağa aynı anda erişebilen kullanıcı sayısını belirler. 

Düşük aktarım hızı ve yüksek gecikme süresi olan bir ağ, yüksek hacimli verileri göndermeye ve işlemeye çalışır. Bu da tıkanıklık ve düşük uygulama performansı ile sonuçlanır. Buna karşılık, yüksek aktarım hızı ve düşük gecikme süresi olan bir ağ duyarlı ve verimlidir. Kullanıcılar gelişmiş performans elde eder ve kullanıcı memnuniyeti artar.

Yüksek performanslı ağlar, gelir oluşturmayı ve operasyonel verimliliği doğrudan etkiler. Ek olarak gerçek zamanlı akış, Nesnelerin İnterneti (IoT) veri analizi ve yüksek performanslı bilgi işlem gibi belirli kullanım örnekleri, en iyi şekilde çalışmak için belirli ağ performansı eşiklerini gerektirir.

Temel farklılıklar: ağ gecikme süresi ve aktarım hızı

Gecikme süresinin ve aktarım hızının her ikisi de güvenilir ve hızlı bir ağa katkıda bulunsa da aynı değildirler. Bu ağ ölçümleri farklı istatistiklere odaklanır ve birbirlerinden farklıdır.

Nasıl ölçülmelidir?

Ping süresini ölçerek ağ gecikme süresini ölçebilirsiniz. Bu süreç kapsamında küçük bir veri paketini ilettir ve bu paketin ulaştığına dair onay alırsınız.

Çoğu işletim sistemi, bunu cihazınızdan yapan bir ping komutunu destekler. Sinyal gidiş-dönüş süresi (RTT) milisaniye cinsinden görüntülenir ve ağınızın veri aktarımının ne kadar sürdüğü hakkında size fikir verir.  

Aktarım hızını ağ testi araçlarıyla veya manuel olarak ölçebilirsiniz. Aktarım hızını manuel olarak test etmek isterseniz bir dosya gönderir ve dosya boyutunu dosyanın ulaşması için gereken süreye bölersiniz. Bununla birlikte, gecikme süresi ve bant genişliği aktarım hızını etkiler. Bundan dolayı, birçok kişi ağ testi araçlarını kullanır çünkü araçlar, aktarım hızını bant genişliği ve gecikme süresi gibi diğer faktörlerle birlikte raporlar.

Ağda RTT hakkında bilgi edinin »

Ölçü birimi

Gecikme süresini milisaniye cinsinden ölçersiniz. Milisaniye sayınız düşükse ağınız yalnızca küçük bir gecikme yaşıyordur. Milisaniye cinsinden sayı arttıkça ağ performansı o kadar yavaşlar. 

Başlangıçta, ağ aktarım hızını saniyede bit (bps) cinsinden ölçerdiniz. Ancak veri iletim teknolojileri geliştiği için artık çok daha yüksek değerler elde edebilirsiniz. Bu nedenle, aktarım hızını saniyede kilobayt (KBps), saniyede megabayt (MBps) ve hatta saniyede gigabayt (GBps) cinsinden ölçebilirsiniz. Bir bayt sekiz bit değerine eşittir. 

Etkileyen faktörler: gecikme süresi ve aktarım hızı

Farklı faktörler gecikme süresi ve aktarım hızı ölçümlerinizi etkileyebilir.

Gecikme Süresi

Gecikme süresi, yüksek veya düşük olmasında payı olan birkaç faktöre sahiptir.

Konum

En önemli faktörlerden biri, verilerin kaynaklandığı ve amaçlanan hedefinin bulunduğu konumdur. Sunucularınız cihazınızdan farklı bir coğrafi bölgedeyse verilerin daha ileri gitmesi gerekir. Bu da gecikme süresini artırır. Bu faktöre yayılma denir.

Ağ tıkanıklığı

Ağ tıkanıklığı, bir ağ üzerinden iletilen yüksek hacimde veri olduğunda ortaya çıkar. Ağdaki artan trafik, paketlerin hedeflerine daha uzun rotalar almasına neden olur. 

Protokol verimliliği

Bazı ağlar güvenlik için ek protokoller gerektirir. Ekstra el sıkışma adımları gecikme oluşturur. 

Ağ altyapısı

Ağ cihazlarına aşırı yükleme yapılmış olabilir. Bu da paketlerin düşmesiyle sonuçlanır. Paketler geciktirildikçe veya düşürüldükçe cihazlar bunları yeniden iletir. Bu da ek gecikme süresine neden olur. 

Aktarım Hızı

Aktarım hızları diğer faktörlerden doğrudan etkilenir.

Bant genişliği

Ağ kapasiteniz iletim ortamınızın maksimum bant genişliğine ulaştıysa aktarım hızı asla bu sınırın ötesine geçemez. 

İşleme gücü

Bazı ağ cihazları, işleme performansını artıran özel donanım veya yazılım optimizasyonlarına sahiptir. Bazı örnekler, ayrılmış nitelikte olan uygulamaya özel entegre devrelerdir veya yazılım tabanlı paket işleme motorlarıdır.

Bu optimizasyonlar, cihazın daha yüksek hacimli trafik ve daha karmaşık paket işleme görevlerini ele almasını sağlar. Bu da daha yüksek aktarım hızı sonucunu doğurur.

Paket kaybı

Paket kaybı; ağ tıkanıklığı, hatalı donanım veya yanlış yapılandırılmış ağ cihazları dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Paketler kaybolduğunda yeniden iletilmelidir. Bu da gecikmelere neden olur ve ağın genel aktarım hızını azaltır.

Ağ topolojisi

Ağ topolojisi; ağ cihazlarının sayısını, ağ bağlantılarının bant genişliğini ve bir ağ yolundaki cihazlar arasındaki mesafeyi ifade eder.

İyi tasarlanmış bir ağ topolojisi, veri iletimi için birden fazla yol sağlar, trafik darboğazlarını azaltır ve aktarım hızını artırır. Daha fazla cihaza veya daha uzun mesafelere sahip ağlar, yüksek aktarım hızı elde etmek için karmaşık ağ topolojileri gerektirir.

Bant genişliği, gecikme süresi ve aktarım hızı arasındaki ilişki

Gecikme süresi ve aktarım hızı, yüksek ağ bağlantısı ve performansı sunmak için birlikte çalışır. Her ikisi de veri paketlerinin iletimini etkilediğinden birbirlerini de etkilerler.

Bir ağ bağlantısının gecikme süresi yüksekse verilerin iletilmesi ve ulaşması daha uzun sürdüğü için aktarım hızı daha düşük olabilir. Büyük miktarlarda verinin ulaşması daha uzun sürdüğü için düşük aktarım hızı, aynı zamanda, bir ağın yüksek gecikme süresine sahip gibi görünmesine neden olur.

Birbirleriyle yakından bağlantılı olduklarından yüksek ağ performansı elde etmek için hem gecikme süresini hem de aktarım hızını izlemeniz gerekir. 

Bant genişliği ve ağ aktarım hızı

Bant genişliği, bir ağ üzerinden aktarabileceğiniz toplam veri hacmini temsil eder. Toplam bant genişliğiniz, bir ağ üzerinden aktarabileceğiniz maksimum teorik veri miktarını ifade eder. Bunu saniyede megabayt (MBps) cinsinden ölçersiniz. Bant genişliğini ağınızın maksimum teorik aktarım hızı olarak düşünebilirsiniz. 

Bant genişliği, ne kadar veri aktarabileceğinizdir. Aktarım hızı ise gerçek dünyadaki ağ sınırlamalarına dayalı olarak belirli bir anda ilettiğiniz gerçek veri miktarıdır. Yüksek bant genişliği, hızı veya iyi bir ağ performansını garanti etmez ancak daha yüksek bir bant genişliği daha yüksek aktarım hızı sağlar.

Gecikme süresini ve aktarım hızını nasıl iyileştirebilirsiniz?

Gecikme süresini iyileştirmek için kaynak ve hedef arasındaki yayılımı kısaltabilirsiniz. Ağın genel bant genişliğini artırarak aktarım hızını iyileştirebilirsiniz.

Bir sonraki bölümde, gecikme süresini ve aktarım hızını birlikte iyileştirmeye yönelik bazı öneriler sunacağız.

Önbelleğe Alma

Ağ iletişiminde önbelleğe alma, sık erişilen verileri kullanıcıya coğrafi olarak daha yakın olacak şekilde depolama işlemini ifade eder. Örneğin verileri proxy sunucularında veya içerik teslim ağlarında (CDN’ler) depolayabilirsiniz.

Ağınız, önbelleğe alınmış konumdan verileri orijinal kaynaktan alınması gerekenden çok daha hızlı bir şekilde teslim edebilir. Kullanıcı da verileri çok daha hızlı alarak gecikme süresini iyileştirir. Ayrıca, veriler bir önbellekten alındığından orijinal kaynaktaki yükü azaltır. Bu da tek seferde daha fazla isteği işlemesine olanak tanıyarak aktarım hızını iyileştirir.

Aktarım protokolleri

Belirli uygulamalar için kullandığınız aktarım protokolünü optimize ederek ağ performansını artırabilirsiniz.

Örneğin TCP ve UDP iki yaygın ağ protokolüdür. TCP bir bağlantı kurar ve herhangi bir hata olmadan veri aldığınızdan emin olur. TCP, paket kaybını azaltma hedefi nedeniyle daha yüksek gecikme süresine ve daha yüksek aktarım hızına sahiptir. UDP paket kaybını veya hataları kontrol etmez, bunun yerine birkaç yinelenen paket iletir. Bu nedenle, minimum gecikme süresi sağlar ancak daha yüksek bir aktarım hızı sunar.

Kullandığınız uygulamaya bağlı olarak TCP veya UDP daha iyi bir seçim olabilir. Örneğin TCP veri aktarımı için kullanışlıdır, UDP ise video akışı ve oyun için kullanışlıdır.

Hizmet kalitesi

Ağ performansını yönetmek ve optimize etmek için bir hizmet kalitesi (QoS) stratejisi kullanabilirsiniz. QoS, ağ trafiğini belirli kategorilere ayırmanıza olanak tanır. Her kategoriye bir öncelik düzeyi atayabilirsiniz.

QoS yapılandırmalarınız gecikme süresine duyarlı uygulamalara öncelik verir. Bazı uygulamalar ve kullanıcılar diğerlerine göre daha düşük gecikme süresi yaşar. Ayrıca QoS yapılandırmalarınız verilere türe göre öncelik verebilir, paket kaybını azaltır ve belirli kullanıcılar için aktarım hızını artırır

Farklılıkların özeti: aktarım hızı ve gecikme süresi

 

Aktarım Hızı

Gecikme Süresi

Neyi ölçer?

Aktarım hızı, belirli bir dönemde bir ağdan geçen veri hacmini ölçer. Aktarım hızı, bir zaman diliminde ne kadar veri iletebileceğinizi etkiler.

Gecikme süresi, veri gönderirken zaman gecikmesini ölçer. Daha yüksek bir gecikme süresi ağ gecikmesine neden olur.

Nasıl ölçülmelidir?

Bir dosya göndererek veya ağ testi araçlarını kullanarak aktarım hızını manuel olarak hesaplayın.

Ping sürelerini kullanarak gecikme süresini hesaplayın.

Ölçü birimi

Saniyede megabayt (MBps). 

Milisaniye (ms).

Etkileyen faktörler

Bant genişliği, ağ işleme gücü, paket kaybı ve ağ topolojisi.

Coğrafi mesafeler, ağ tıkanıklığı, aktarım protokolü ve ağ altyapısı. 

AWS, ağ performansı gereksinimlerinizi nasıl destekleyebilir?

Amazon Web Services (AWS), ağ gecikme süresini azaltmak ve ağ aktarım hızını artırmak için çeşitli çözümlere sahiptir. Gereksinimlerinize bağlı olarak aşağıdaki hizmetlerden herhangi birini uygulayabilirsiniz:

  • Amazon CloudFront; yüksek performans, güvenlik ve geliştiriciler için kolaylık sağlamaya yönelik oluşturulmuş bir içerik teslim ağı hizmetidir. İçeriği düşük gecikme ve yüksek aktarım hızlarıyla güvenli bir şekilde sunmak için kullanabilirsiniz.
  • AWS Direct Connect, daha tutarlı ve daha düşük ağ gecikme süreli performans sunmak için ağınızı doğrudan AWS’ye bağlayan bir bulut hizmetidir. Yeni bir bağlantı oluştururken, AWS Direct Connect Teslim Çözüm Ortağı tarafından sağlanan barındırılan bir bağlantı veya dünya çapında 100'den fazla AWS Direct Connect konumunda dağıtmak için AWS'den tahsis edilmiş bir bağlantı seçebilirsiniz.
  • AWS Global Accelerator; AWS küresel ağ altyapısını kullanarak kullanıcı trafiğinizin performansını %60’a kadar artıran bir ağ iletişimi hizmetidir. AWS Global Accelerator, internet tıkandığında paket kaybını, sapmayı ve gecikmeyi sürekli olarak düşük tutmak için uygulamanızın yolunu optimize eder.
  • AWS Yerel Alanlar; bilgi işlem, depolama, veritabanı ve diğer seçili AWS hizmetlerini büyük nüfus ve endüstri merkezlerinin yakınına yerleştiren bir altyapı dağıtımı türüdür. Düşük gecikme süresine ihtiyaç duyan yenilikçi uygulamaları son kullanıcılara ve şirket içi kurulumlara daha yakın şekilde teslim edebilirsiniz.

Hemen bir hesap oluşturarak AWS’de aktarım hızınızı ve gecikme sürenizi optimize etmeyi kullanmaya başlayın.